Zand toevoeging

[RandyK]

Ervaring gevraagd!
Ik gebruik al enige tijd speelzand als toevoeging in de potgrond(voor een enkele soort plant die dit nodig is). Maar hier ben ik toch enige tijd geleden mee opgehouden. Hoewel het aanvankelijk wel goed werkt vind ik dat het door de fijne structuur na enige tijd toch begint te klonteren en wordt het vrij solide. Ik heb er nog geen verliezen van geleden maar ik weet vrij zeker dat de aeratie zo toch echt niet op orde is.

Nu zoek ik graag een alternatief. Voordeel was dat speelzand vrij goedkoop is. Nu heb ik metselzand op het oog, dit is iets groffer. Maar ik vraag me af of de inhoud wel zo goed is voor het plantenleven, misschien heeft iemand hier meer ervaring mee?
Een soort dun grind/split lijkt me ook ideaal maar heb ik nog niet goed kunnen vinden. Perliet gebruik ik ook veel maar ik vind dit eigenlijk te licht, ik gebruik liever meerdere soorten en voeg dan perliet toe.

Ervaringen en tips welkom!

[Tim123]

Voor cactussen, Agaven en sommige palm zaailingen meng ik een paar handen brekerszand door het aarde mengsel, dit werkt bij mij erg goed. Wel maakt het de potten erg zwaar.. klein grind heb ik ook wel eens gebruikt, maar is weer duurder. In Duitsland zag ik een winterharde cactuskweker hydrokorrels "crushen" daar zit natuurlijk wel veel tijd in, maar het aarde mengsel is dan perfect voor cactussen en tegelijkertijd erg licht en luchtig.

Metselzand en brekerszand verschilt niet zo heel veel volgens mij.

[Rob]

Ikzelf heb ook ooit zand gebruikt, en ben daar ook vanaf. Niet echt gelukkig met resultaten en zwaar (vooral nat).
Betere potgrond voor potten is mijn oplossing, dan is dat niet meer nodig.

Lava split zou eventueel een oplossing kunnen zijn als je iets wilt toevoegen.
Kan in big bags worden aangekocht, of zakken. Is erg licht en draineert als een malle.
heb wel eens wat experimenten gedaan met lava, maar vond eea dan weer te schraal. Mogelijk te scheutig geweest, maar ik heb het idee dat eea moet werken.

[GaveAgave]

Voor aeratie wordt ook vaak pumice gebruikt, maar dat kan vrij duur zijn.
Als alternatieven wordt perliet gebruikt, hydrokorrels en soms ook sommige types kattenbak grit.

[Dennis_S]

Alles zit m in de verhoudingen. Stel je voegt zand toe. Maar zo weinig dat elke zandkorrel omhult is door potgrond. Dan is er totaal geen effect. Behalve dan dat je minder potgrond in je potje hebt wat niet gunstig is voor je plant. Die zandkorrels omhuld door potgrond zorgen er echt niet voor dat je water sneller wegloopt of de lucht er beter doorkomt.

Voeg je zoveel zand toe dat de korrels elkaar raken, dan ontstaat er een ander effect. Namelijk dat zich een skelet opbouwt. Maar is er verhoudingsgewijs veel potgrond aanwezig, dan worden alle ruimtes in je skelet opgevuld met potgrond. En als dit skelet wordt aangedrukt, dan zijn de ruimtes gevuld met samengeperste potgrond (ik schrijf het even overdreven, het gaat om het principe). Dat wil je al helemaal niet, want dan heb je nog minder potgrond (uit steentjes/zandkorrels valt niets te halen!) en die is bovendien nog eens slecht bruikbaar doordat het samengedrukt is en daardoor geen lucht meer bevat. Een beetje wat is gebeurd bij wat je beschrijft als klonterig gok ik.

Wil je profiteren van het doorlatend effect van zand, dan is de pot gevuld met vooral zand en slechts een fractie potgrond. Maar je begrijpt dat een plant dan helemaal niets meer te zoeken heeft in de pot. Want het is dan wel goed water- en luchtdoorlatend, maar dat kleine beetje potgrond is het enige wat vocht en voeding vasthoudt. En dat is dan weer veel te weinig.

Dus zoals Rob al aangeeft, ben je in potten vaak het beste uit met een goede kwaliteit potgrond. Want daarin zitten voldoende vezels en kleinere delen om zowel water en lucht goed door te laten, maar ook voeding en vocht te binden. Dus maximaal rendement uit een bepaalde hoeveelheid substraat.

Nu is het wel goed om na te denken voor wat voor planten je iets wilt doen. Heb je een plant die continue vocht bij de wortels nodig heeft, dan kies je voor potgrond. Heb je een plant die dat juist niet wil, dan kies je voor een stenig mengsel of een ijzerharde discipline in watergeven (watergeven bij planten in potten is echt een vak!).

Wat ik nog niet gezegd heb is het begrip eentoppigheid. Als al je zandkorrels ongeveer dezelfde grootte hebben, dan kun je een goed doorlatend skelet opbouwen. Simpelweg (stel je een bak knikkers voor van allemaal dezelfde grootte) omdat er altijd ruimte zit tussen de korrels. Kies je een zand (zoals speelzand) waarin allerlei verschillende maten korrels zitten, dan vullen de fijne korrels de ruimtes op en ontstaat een steeds minder doorlatend materiaal. Terecht dus dat je merkt dat dit niet goed functioneert.

Het is niet mogelijk om een algemeen advies te geven. Dat moet per soort bepaald worden. Voor een Agave is er een ander advies dan voor een varen. maar je kunt dus spelen met materialen als je weet wat je hebt en nodig hebt. Hoe luchtiger je wilt, hoe meer je eerst moet werken aan een goed skelet en het vervolgens niet teveel opvullen van de ruimte in dat skelet. Let wel: je pot moet groter worden als je in plaats van potgrond (organische stof) iets van steen (zand, grind etc) gaat toevoegen. Alleen dan biedt de grotere pot net zoveel vocht en voeding als een kleinere pot met alleen potgrond.

[RandyK]

Bedankt voor de tips!
Inderdaad kwaliteit van potgrond is een groot ding. Hier probeerde ik eerder op te besparen. Grote fout, klinkt logisch maar toch was het aantrekkelijk om goedkopere zakken in te slaan.
Dat nooit weer, rioolslib is het, hoorde ik laatst voorbijkomen.

Toch vind ik het prettig om soms nog enige toevoegingen te doen in de mengsels, ik neig nu toch wel erg naar lava split, ook al heeft dit ook wel variabele maten, misschien gecombineerd met perliet. Dit gaat wel tegen je goed en logisch verhaal van constante grootte in @Dennis, voor echt goeie drainage, maar het maak het algeheel wel luchtiger.

Waar het me vooral om te doen was, zijn plantensoorten die slecht tegen de P(fosfor) kunnen, deze kunnen in gewone potgrond niet overleven en moeten al in tuinaarde. Ik zie nu dat ik in de initIële post pogrond aangaf. Nu heb ik hier misschien ook een te lage kwaliteit van gehad, dat is goed mogelijk, maar ik had de illusie dat dit nog minder draineerde.

[Dennis_S]

Een goede potgrond voert overtollig water gewoon af, maar houdt natuurlijk ook vocht vast. Maar een goede potgrond is ook lekker luchtig door de structuur, dus een goede mix van lucht, vocht en voeding. Het komt natuurlijk ook neer op een goed watergeefregime. Sommige planten vinden het fijn als de potgrond redelijk opdroogt tussen de gietbeurten door. Andere juist niet. Dus daar kun je ook mee sturen. Dus lava toevoegen kan, maar een goede potgrond biedt ook voldoende lucht.

[RandyK]

Met alle respect Dennis. Maar het watergeef/voeding regime gaat het me niet om, vanzelfsprekend verhaal dat een varen meer vocht tolereert dan een Protea of Cactus.
Ik ben er van overtuigd dat je het goed bedoelt.
Het is me te doen om ervaringen met een additief in de potgrond of tuinaarde wat de drainage en luchtigheid nog meer zal verhogen. Met het oog op prijs/kwaliteit/kwantiteit.
Dat overigens goeie kwaliteit potgrond hier van belang is, dat is me zoals ik eerder aangaf al enige jaren geleden duidelijk geworden.
Nogmaals ben ik overtuigd dat je het absoluut goed bedoelt, alleen kreeg ik hierbij het gevoel dat we langs het doel aan het praten/typen waren .

[GaveAgave]

Bedankt voor de heldere uitleg over zand en skeletten Dennis!

[palmgek]

Sinds wij verhuisd zijn heb ik gemerkt dat het allemaal niet heel veel uitmaakt. Ik zaai en stek hier alles in zand uit de tuin. Soms zelfs in potten zonder gaten
Misschien komt het omdat het hier relatief weinig regent en de temperatuur natuurlijk ideaal is voor onze geliefde "exoten", maar ik geef iig geen geld meer uit aan dure potgrond laat staan toevoegingen. Ik bemest alleen met compost en soms wat slow release korrels en het groeit en bloeit allemaal als kool