Pagina 1 van 1

De non-dualiteit van Zwarte Piet

BerichtGeplaatst: 04 dec 2017 17:41
door Gouden HandPalm
De non-dualiteit van Zwarte Piet, of: waarom we blij met Zwarte Piet moeten zijn

De tegenstanders van Zwarte Piet zien in 'Blackfase' een hardnekkig overblijfsel van het kolonialisme en de slaventijd. Zij wijzen op de rolverdeling in de verhouding tussen de Goedheiligman en zijn donkere pages: de blanke is de meester en zit meestal luxueus te paard en wordt van alle kanten met veel onderdanigheid en respect ge- en bediend door zijn knechten. Hij is de rijke bisschop. Zij zijn de arme slaven. De gekleurde Pieten moeten het zware werk doen, pakjes dragen en distribueren, ordediensten verrichten en stoute kindertjes tuchtigen met roede en bewaarzak. De Heiligman mag de lieve kindervriend spelen, terwijl Piet de boeman is, de schrik van elk kind, met zijn zwart, onheilspellend gezicht, zijn roede en zijn kindonvriendelijke dumpzak.

Zo lijkt het tenminste oppervlakkig bezien. Zo beschreven lijkt het Sinterklaasfeest alle dualiteiten van onze huidige cultuur te bevestigen: de blanke, goede heerser versus de barbaarse en angstaanjagende wilde. Als het bij deze rolverdeling zou blijven dan zouden de tegenstanders van Zwarte Piet volkomen gelijk hebben in de discussie. Maar wat wel eens wordt vergeten is wat antropologen zo mooi 'status reversal' noemen: op religieuze feesten -en dat is het Sinterklaasfeest; het is immers het feest op de naamsdag van de bisschop van Mira- worden de standaard rollen die gelden in een bepaalde cultuur voor eventjes opzij gezet. De bedoeling daarvan is 'stress release': de cultuur moet op zo'n feestelijke dag gezuiverd worden van bepaalde spanningen die er tussen individuen en bevolkingsgroepen zijn ontstaan. Denk aan de satire bij het carnaval: grappen en grollen worden gemaakt over maatschappelijke thema's om de opgekropte spanning daarover een soort van ontsnappingsventiel te geven.

Zoiets vind je ook bij het Sinterklaasfeest: in de viering (de cultus) van het feest worden bepaalde stereotype dualiteiten ondersteboven gezet: wat hoog staat komt laag te staan, wat goed is wordt eventjes slecht, wat lelijk lijkt blijkt ineens heel mooi te zijn. Je zou dus kunnen zeggen dat tijdens het religieuze feest de onderliggende non-dualiteit naar voren wordt gebracht. Je gaat eventjes heel anders denken over bestaande machtsverhoudingen. Alles blijkt ineens niet zo zwart-wit te zijn, maar blijkt meer een organische eenheid te vertonen.

Ook bij het Sinterklaasfeest vind je vele signalen van een 'status reversal', een status omkering. Zo blijkt de heerser -de machthebber- Sinterklaas vaak een beetje seniel en dommig te zijn. Hij moet constant bijgeschoold worden door zijn knechten, vooral als het gaat om moderne ontwikkelingen op het gebied van techniek en Internet, waar een oude bisschop natuurlijk geen flauw benul van heeft. Radeloos rijdt Sinterklaas maar een beetje rond op zijn schimmel in de moderne wereld. Gelukkig redt Zwarte Piet hem iedere keer weer door zijn geweldige slimheid.

Als kind vereenzelvig je je daarom met Zwarte Piet. Ook jij weet vaak veel meer hoe een Iphone of een Notebook werkt dan je vader, moeder, opa of oma. Meestal hebben ze jouw hulp erbij nodig. Daarom geniet je als kind zo van Zwarte Piet. Doordat zijn rol wordt omgedraaid en hij eventjes de Meester van Sinterklaas wordt, daardoor wordt ook jouw rol omgedraaid en voel je je even de gelijke of zelfs de meerdere van je ouders. Zo moet je dus Zwarte Piet zien als het SYMBOOL VAN DE GELIJKHEID VAN HET KIND, die in de bestaande machtsverhoudingen buiten het ritueel ook de mindere is in de bestaande machtsverhoudingen. Maar tijdens het feest is het kind dus net als Zwarte Piet de 'topdog'. Het is immers zijn feest. Hij is nu eventjes 'de rijke' en hij wordt daarom symbolisch overlasen met cadeau's afkomstig uit de zak van.... Zwarte Piet.

Ook andere dualiteiten worden omgedraaid: Zwarte Piet blijkt helemaal niet zo streng, eng en barbaars te zijn, maar juist heel lief en grappig. Bijna altijd wordt in het feest de roede niet tegen de kindertjes gebruikt maar tegen de leraar of tegen de vader of tegen de burgemeester. Het kind gaat dan helemaal uit zijn bol van de pret als de bovenmeester door Zwarte Pieren wordt nagezeten en er met de roede van langs krijgt. Het kind voelt dan een onnoemelijke stress release. Hele schoolklassen komen dan niet meer bij van het lachen. "Dat durft Zwarte Piet toch maar mooi! Wat een held is Zwarte Piet toch! Zwarte Piet is mijn grote Vriend!" Aldus het jubelende kinderhart.

Andere dualiteiten die op zijn kop worden gezet: Sinterklaas is oud en grijs met rammelende botten, maar Zwarte Piet is vitaal, kan dansen, kan overal op klimmen (niets wordt zozeer bewonderd door een kind als klimvaardigheid). Hij is extreem gevat, zijn humor heeft een bruisende sprankeling waar de bedaard oude wijsheden van de bisschop flauwtjes bij afsteken. Maar vooral: Zwarte Piet is een Paljas, een Trickster figuur, een Nar. Hij zegt dingen die een kind altijd wel zou willen zeggen maar nooit durft. Tijdens het feest zijn de Zwarte Pieten constant bezig om alles wat Macht heeft onderuit te halen, vaak vooral de belangrijkheid van hun eigen Meester. Sinterklaas moet er vaak diep van zuchten, maar ook heel erg om lachen (het is een Lieve Man).

Door al die dualiteitswisselingen komt langzaam bij alle vierders van het Sinterklaasfeest een groot religieus besef naat boven drijven: het besef van de Liefde die door alle rangen en standen, die door alle kleurtjes en tintjes heen gaat. Want Sint houdt onnoemelijk veel van zijn Pieten. Zonder Zwarte Piet zou onze Sint er niks van bakken. Keer op keer maakt hij dat duidelijk aan ons kinderen, hoe belangrijk Zwarte Piet voor hem is. En ook bij Zwarte Piet is er een diepe liefdevolle band met hun Sint over wie ze zo vaak de baas zijn: het is namelijk zo'n sympathieke man, vinden alle Pieten, en hij maakt de kindertjes elk jaar zo blij en extatisch.

Kortom: als ik een zwarte huidskleur had dan wist ik het wel. Ik zou enorm blij zijn met de figuur van Zwarte Piet. Hij zorgt voor een betere integratie in de maatschappij. Elk kind groeit namelijk op met Zwarte Piet. Elk kind houdt ontzettend van Zwarte Piet. Zo leert een kind accepteren hoe belangrijk, mooi en waardevol mensen zijn die er anders uitzien dan hij.

(Deze tekst mag vrij verspreid worden op het Internet)

Re: De non-dualiteit van Zwarte Piet

BerichtGeplaatst: 04 dec 2017 20:57
door Eduard
Aardig verhaal Jan, zo zie ik het zelf ook, leuke foto :thumb_up:

Re: De non-dualiteit van Zwarte Piet

BerichtGeplaatst: 04 dec 2017 22:55
door Gouden HandPalm
Iedereen is wel een beetje moe van deze discussie, geloof ik. Op pakjesavond kon ik het toch niet laten om Zwarte Piet een hart onder de riem te steken. Vandaar dit stukkie.

Re: De non-dualiteit van Zwarte Piet

BerichtGeplaatst: 06 dec 2017 22:07
door ron
:applaus: :applaus: :applaus:

Re: De non-dualiteit van Zwarte Piet

BerichtGeplaatst: 08 dec 2017 17:39
door palmgek
Leuk hoe je dit onderwerp vertaald hebt in non-dualisme. zo had ik het nog niet bekeken. Uiteindelijk is het iets wat we onszelf aanpraten, door de mens verzonnen en ook aan ons om het los te laten.
Wat is dualisme? :D ;)

Re: De non-dualiteit van Zwarte Piet

BerichtGeplaatst: 11 dec 2017 22:17
door Gouden HandPalm
palmgek schreef:Leuk hoe je dit onderwerp vertaald hebt in non-dualisme. zo had ik het nog niet bekeken. Uiteindelijk is het iets wat we onszelf aanpraten, door de mens verzonnen en ook aan ons om het los te laten.
Wat is dualisme? :D ;)


Mooi dat je iets met dit onderwerp hebt, Richard. Veel mensen hebben er niet eens van gehoord. Ik heb er laatst een interview over gegegeven:

https://m.youtube.com/watch?t=1672s&v=4QLkaYcj6J4