Troy schreef:Phoenix theophrasti is beter vorst tolerant dan alle andere Phoenix soorten. Dit blijkt uit heel veel testen die ik heb uitgevoerd in gecontroleerde laboratorium omstandigheden. In een artikel wat hierboven wordt benoemd heb ik dit eerder al beschreven. In dit artikel wordt slechts één proef beschreven maar er zijn nog veel meer proeven uitgevoerd waarbij vele honderden planten zijn getest. Ook is uit testen gebleken dat zaailingen in deze test niet slechter scoren dan volwassen planten. Taxonomisten hebben het geslacht Phoenix opgedeeld in soorten maar het is belangrijk om te begrijpen dat er ook grote verschillen kunnen bestaan binnen de soorten. Zoals hierboven al wordt gezegd is de exacte genetische oorsprong meestal niet duidelijk. Je kunt ervan uitgaan dat bijvoorbeeld alle Phoenix canariensis in de handel sporen heeft van vreemd bloed (van m.n. dactylifera). In dactylifera die zijn oorsprong ten westen van Egypte heeft kan in het genoom theophrasti worden teruggevonden. Uit de vele labproeven is gebleken dat ook vorst tolerantie enorm kan verschillen binnen soortniveau. Phoenix theophrasti var. Epidaurus blijkt het beste vorst tolerant binnen het geslacht in onze labproeven.
Een goede tolerantie tegen vorst is echter totaal geen garantie dat een plant ook een goede winterhardheid en een goede tuinprestatie in een Nederlands klimaat heeft. Hiertoe heb ik ook meerdere kleinschalige veldtesten gedaan waarbij verschillende Phoenix soorten worden vergeleken. Zie hieronder een aantal foto’s van het verloop van één van de proeven. Deze zaailingen zijn in het voorjaar van 2017 geplant in de volle grond in Drunen aan de noordkant van een woning waardoor er relatief weinig direct zonlicht is. In het proefveldje staan drie zaailingen van canariensis, theophrasti Epidaurus (Populatie 1 en 2), dactylifera Medjool en theophrasti Golkoy. De planten hebben water gekregen gedurende de eerste zomer om aan te slaan en zijn nooit beschermd geweest in de winter. De eerste winter was direct een zeer goede test voor de jonge zaailingen. In de winter 2017-2018. In februari zakte de temperatuur zakte tot onder de -10 met meerdere ijsdagen op rij. In het voorjaar van 2018 waren alle palmen gestorven op twee Epidaurus (populatie 1) zaailingen na. Deze herstelde prima in de opvolgende zomer en hebben sinds de eerste winter nooit meer vorstschade vertoond. Ook na de recente vorst is er geen schade te zien. De groei is beduidend langzamer dan Epidaurus palmen die bij ons in de kas zijn aangeplant in hetzelfde jaar. Een hogere zomertemperatuur en veel direct zonlicht versnelt de groei bij deze palmen. Recentere vergelijkbare veldtesten op meerdere locaties in Brabant geven vergelijkbare resultaten.
Conclusie is dat Phoenix theophrasti var. Epidaurus een goede vorsttolerantie én een goede winterhardheid heeft. De groeisnelheid in de eerste jaren is in tuincondities erg langzaam, veel langzamer dan bijvoorbeeld een canariensis. Omdat canariensis bij veel lagere temperaturen groei vertoond is het groeiseizoen ook langer. Nagenoeg alle Phoenix dactylifera varianten komen zowel uit al onze labtesten en veldtesten als slechtste uit de test. De reden dat Phoenix theophrasti zo weinig te zien is in tuinen is dat deze soort simpelweg veel minder is verkocht. Je kunt er best vanuit gaan dat er voor iedere theophrasti misschien wel duizend canariensis zijn aangeplant. De theophrasti uit Epidaurus zijn in 2018 geïntroduceerd in een hele gelimiteerde oplage waarvan de meeste planten naar het buitenland zijn gegaan.
Bedankt voor de uitgebreide info Troy, echt super!
Met grote schaamte moet ik helaas mededelen dat mijn exemplaar van de Epidaurus aan speerrot is overleden, Ik was denk ik iets te enthousiast door hem meteen in de volle grond te plaatsen en niet te beschermen.. Toch ben ik overtuigd dat deze variatie moet kunnen slagen, al zal ik hem een volgende keer eerst een jaar in pot houden en daarna wel een afdakje geven. Ik kijk met veel enthousiasme uit naar het moment dat jullie ze weer op voorraad van hebben en je kan er (bij wijze van) alvast 2 apart zetten
. De T. Crete doet het in zijn pot erg goed en staat deze winter beschermt.