De Neem boom, Azadirachta indica en de kralenboom Melia azedarach, lijken heel erg op elkaar maar er is toch verschil tussen. De Melia wordt vooral als grondstof gebruikt, het hout bijvoorbeeld voor meubels en dergelijke. De Azadirachta heeft allerlei toepassingen, medicinaal, culinair en insectenbestrijding.
Beide soorten behoren tot de Meliaceae, de Mahoniebomen.
De Azadirachta is een echte tropische boom en verdraagt geen lagere temperaturen dan 8 graden celcius, de Melia kunt u in uw tuin planten en kan vorst tot -5 graden verdragen.
De Melia wordt ook wel Chinese kralenboom genoemd vanwege de geribbelde zaden die in het midden een gat hebben. Zo kan je ze gemakkelijk aan een draad rijgen:
Daarnaast wordt de Melia ook wel de Indische sering genoemd vanwege de uitbundige geurende bloei.
In Nederland en België bloeit de Melia in het voorjaar en kunnen de zaden eind van het jaar geoogst worden. Als u hem in de tuin wilt planten doe dat dan op een beschutte plaats. De Melia is gevoelig voor koude uitdrogende wind in winterse omstandigheden.
Het hout van de Melia wordt gebruikt voor meubels, multiplex en landbouwgereedschappen vanwege de weerstand tegen termieten.
Interessanter is de neem boom, de Azadirachta indica. Eigenlijk alle delen van de boom, bladeren, zaden, hout, worden gebruikt.
Neemolie, het bekendste product van de Azadirachta, wordt gewonnen uit de zaden en wordt gebruikt voor cosmetische doeleinden, voor de gezondheid (met name in de traditionele Indiase geneeskunde, de Ayur Veda), en als natuurlijk bestrijdingsmiddel tegen insecten en schimmels bij planten. De olie bevat zo'n 35 biologisch actieve stoffen zoals azadirachtine. Ook bevat het essentiële vetzuren, antioxidanten en ontstekingsremmende stoffen.
Neemolie werkt tegen verschillende insecten, waaronder bladluizen, spint, trips en witte vlieg, en helpt bij het bestrijden van huidschimmels zoals bijvoorbeeld ringworm. In een laboratoriumonderzoek vertoonden neempreparaten toxiciteit voor culturen van 14 veel voorkomende schimmels.
Bij gebruik als insecticide verstoort de olie de hormoonbalans van insecten, wat leidt tot hun dood, het kan ook eitjes doden.
De olie wordt gezien als veilig voor nuttige insecten, huisdieren, wilde dieren, vee en de planten zelf. Dat maakt het geschikt voor biologisch tuinieren. Je kan het als een spray toepassen door een scheutje neemolie te mengen met water en een emulgator (zoals groene zeep).
In de Indiase Ayurveda wordt neemolie al eeuwenlang gebruikt voor huid, haar en nagels. Neemolie hydrateert de huid en kan helpen bij huidaandoeningen zoals eczeem en psoriasis. Niet geschikt voor de babyhuid!
De olie is dik en kan bij koudere temperaturen stollen. Verwarmen tot een temperatuur van maximaal 30°C maakt het weer vloeibaar. De olie heeft een sterke, knoflookachtige, nootachtige geur. Neemolie is niet voor inwendig gebruik, het is giftig.
Behalve de olie gebruiken kan je ook thee zetten van de bladeren van de Azadirachta:
Een aftreksel van de bladeren wordt ook als insecticide gebruikt. Dat heet ook neemthee. De bladeren en zaden worden ook wel vermalen tot poeder.
Op de website van Palmaverde kan je veel meer over de neemboom lezen: palmaverde.nl/nl/azadirachta-indica-neemboom.html
De neemboom is oorspronkelijk afkomstig uit India maar als zoveel tropische bomen vind je hem inmiddels over de hele wereld. Daar is men niet overal blij mee. In de zuidelijke staten van de VS wordt hij gezien als een ongewenste invasieve exoot. Ook op de Antilliaanse eilanden Aruba, Curaçao en Bonaire groeit hij weelderig. Men ziet het daar als een bedreiging voor de inheemse soorten en ook de landbouw heeft er last van.