De Pitanga, ofwel de Surinaamse Kers

[Hansvdb]

Naast de Barbadoskers is er dus ook de Surinaamse kers. De Surinaamse kers en de Barbadoskers zijn geen familie van elkaar. De Barbadoskers behoort tot de Malpighiaceae terwijl de Surinaamse kers tot de Myrtaceae behoort.

Zoals de Barbadoskers wordt de Surinaamse kers gekweekt voor de vruchten, maar hij heeft ook medische toepassingen. De vruchten worden niet door iedereen gewaardeerd. De smaak is soms wat wrang, met wat bitterheid en een merkwaardige nasmaak. Ze smaken soms ook wat harsachtig. De een vindt ze heerlijk, zoet, sappig en iets peperigs, de ander moet er niets van hebben. Het schijnt ook af te hangen van de plant. Ze zijn blijkbaar wat variabel.
Net zoals de Barnadoskers zijn ze erg vitaminerijk. Een bes schijnt voldoende te zijn voor de dagelijkse vitamine C behoefte.

Eugenia uniflora, bessen.jpg (88.05 KiB) 186 keer bekeken

De Eugenia vormt een struikje dat enkele meters hoog kan worden. Het is een wat slordig geheel met dunne takjes:

Eugenia uniflora, Struik1.jpg (247.82 KiB) 186 keer bekeken

Het exemplaar van de foto is mijn eigen exemplaar waarvan ik tot gisteren dacht dat het een Eugenia floribunda was, dat op gezag van de leverancier, die zich wel meer vergist op dat gebied.
De Eugenia floribunda wordt ook wel de guavebes genoemd en vormt kleine ronde besjes. Heel anders dan de Surinaamse kers. Op de grond bij mijn plant vond ik een bes die typisch een Surinaamse kers was. Geen floribunda dus. Hij was rot, dus ik had geen zin om te proven, maar er zaten nog twee zaden in die ik inmiddels gezaaid heb.
Bij het maken van de foto voor dit artikel vond ik nog een onrijpe bes:

Eugenia uniflora, bes, onrijp.jpg (110.27 KiB) 186 keer bekeken

De Surinaamse kers bloeit met witte bloemetjes met lange meeldraden zoals gebruikelijk bij de Myrtaceae:

Eugenia uniflora, bloem.jpg (96.91 KiB) 186 keer bekeken

Na de bloei vormen zich de vruchten. Als ze dieprood tot paars zijn kunnen ze geoogst worden:

Eugenia uniflora, vruchtontwikkeling.jpg (110.15 KiB) 186 keer bekeken

In een vrucht bevinden zich één tot drie zaden, maar die zijn giftig, dus een beetje oppassen bij het eten van de kersen. De zaden zijn vrij groot.
Wie zelf een Surinaamse kers wil kweken kan de zaden online bestellen.

Eugenia uniflora, zaden.jpg (99.55 KiB) 186 keer bekeken

Behalve voor het fruit worden delen van de plant ook gebruikt bij traditionele geneeswijzen. Wetenschappelijk onderzoek heeft bevestiging gevonden voor de werkzaamheid.
Effecten die aan de plant worden toegeschreven zijn ontstekingsremmend en antiviraal, vrucht en bladeren,
Thee van de bladeren helpt tegen maag- en darmklachten, bij luchtweginfecties en als diureticum.
Verder is de plant een antioxidant die de mens langer vitaal houdt en helpt het risico op hart- en vaatziekten te verlagen. Daar zal het hoge vitamine C gehalte van de vrucht wel verantwoordelijk voor zijn.

De Surinaamse kers is een makkelijke plant om te kweken. Tot mijn verrassing las ik dat de plant temperaturen tot -5 Celsius kan verdragen. In bepaalde delen van Nederland en België kunt u de plant dus in de volle grond planten. Bij voorkeur wel op een zonnige en beschutte plek.

Wat ongedierte betreft is de plant gevoelig voor wolluis en een mahoniekleurig motje dat eitjes op de bladeren legt. De larven plakken een paar blaadjes aan elkaar en eten dan het bladgroen op. Weinig schade voor de plant, maar het staat wel slordig. Citrus vinden ze ook lekker.
Wolluis is heel erg, ongevoelig voor insecticiden. Ze zijn dood te krijgen door de geïnfecteerde plekken te bespuiten met glasreiniger. Dat lost hun bescherming op.
Bij mijn Surinaamse kers heb ik letterlijk elk takje verwijderd tot op de kale stam en die grondig schoon gemaakt. Hij is daarna weer fraai uitgelopen.

wolluis-in-plant-oksel.jpg (43.01 KiB) 186 keer bekeken

De plant vraagt een goed doorlatende humusrijke grond en een stikstofrijke voeding in de zomer. Denk aan tomatenvoeding. Tegen de herfst minder stikstof om de groei te remmen en de plant voor te bereiden op de winter.

Wie weinig ruimte heeft in de tuin kan ook eens proberen er een Bonsai van te maken. Gezien de groeiwijze leent de Surinaamse kers zich daar goed voor. Afhankelijk van de beschikbare ruimte kunt u van heel klein tot groot gaan.

Klein:

Eugenia uniflora, bonsai klein.jpg (25.64 KiB) 186 keer bekeken

Groot:

Eugenia uniflora, bonsai groot.jpg (156.77 KiB) 186 keer bekeken

Artistiek:

Eugenia uniflora, bonsai artistiek.jpg (30.4 KiB) 186 keer bekeken

[danny2]

Is best wel makkelijke plant en als de vruchten goed rijp zijn wel lekker om te eten en is de harssmaak (net als bij onrijpe kaki's) verdwenen.
Ik heb in 2002 vruchtjes geproefd op Madeira en de zaadjes bij thuiskomst gezaaid, ongeveer 10 jaar later de eerste vruchtjes geplukt.
Ik had toen 2 planten overgehouden, helaas is 1 boompje enkele jaren geleden verzopen, de andere doet het nog goed en brengt zo'n 50 tal vruchten per jaar op.
Overwinteren doet deze in pot in een koude serre, je kan ze ook goed terug knippen.
Tot mijn verrassing heeft deze dit jaar 2 maal vruchten gehad.
Verse zaden kiemen vrij vlot en groeien goed, al bij al makkelijke planten, ik heb er destijds ook enkele buiten geprobeerd maar haalden het einde van de winter niet....misschien dat he nu wel lukt...nog eens proberen

groetjes danny

[Hansvdb]

Leuk dat je ook belangstelling hebt voor exotisch fruit! Dat meebrengen van zaden als je ergens ver weg op vakantie bent dat herken ik ook wel. Vakantie kost een hoop geld en zo hou je er nog iets tastbaars van over.
Het is ook leuk om zaden van fruit uit de winkel te zaaien. Zo heb ik eens Ugly fruit gekocht, (spreek uit 'oegly'). Het is een natuurlijke kruising van mandarijn, sinaasappel en grapefruit uit Jamaica. Tegenwoordig zie je ze niet meer in de winkel. In Nederland heb je een bedrijf, groentebroer.nl, waar je veel exotisch fruit online kan kopen. Ugly hebben ze ook in het assortiment, maar niet altijd leverbaar.
Mijn zaailing is een aardig boompje geworden maar bloeien is heel matig en hij bestuift zichzelf ook niet. Nu las ik hier over het enten van citrus en ik denk er nu over om wat takjes te enten op een Calamondin. Die bloeit continu weelderig en kan de Ugly bestuiven. Verdraagt ook nog vorst.
De vruchten van mijn Ugly (als ze er aan komen!) hebben een milde mandarijnsmaak.

Citrus Ugli vrucht.JPG (159.32 KiB) 7 keer bekeken

De vrucht op de afbeelding is van mijn boom.

Als plantenliefhebber zie ik graag dat een plant wat extra's heeft. Mooie bloemen, liefst met geur of zoals dit met eetbaar fruit. Ook planten met bijzondere eigenschappen, zoals medicinale kruiden, hebben mijn belangstelling.
Voor mijn Barbadoskers had ik een partner nodig omdat die plant zichzelf niet kan bestuiven. Hij geeft wel vruchten, maar weinig. De plant die ik had kwam van Flora Toskana uit Duitsland maar omdat ik bang was een kloon te krijgen van de plant die ik al had heb ik er een in Italië besteld bij venditapiccolifrutti.it. Was inclusief verzendkosten nog de helft goedkoper ook dan bij Flora Toskana. De grond waar de plant is stond was wel één bonk Italiaanse klei.
In mijn review schreef ik dat als ik in de buurt zou wonen ik elke week wel eens langs zou komen bij die kwekerij. Ongelofelijk wat ze allemaal hebben.

Wat je Surinaamse kers betreft, ik denk dat die winterhardheid maar net op het randje is als hij het al is. In Hasselt heb je natuurlijk ook een wat ander klimaat dan wanneer je aan de kust woont.
Mijn Surinaamse kers heeft dit jaar maar twee vruchten geproduceerd, maar volgend jaar verwacht ik er toch meer. Niet iedereen schijnt enthousiast te zijn over de smaak, maar ik wil dat zelf wel eens beoordelen.

In Amerika hebben ze kruisingen ontwikkeld tussen Japanse pruimen en Abrikozen en tussen Japanse pruimen en kersen. Pluots en Pluerries. Ik heb pluots en pluerries, die laatste uit Amerika geïmporteerd, maar tot mijn verrassing zag ik dat je ze ook in België kan krijgen bij kwekerij De Zoetewei in Putte. De eigenaren zijn liefhebbers en dat is wel aan het assortiment te zien.
Ze leveren voornamelijk aan bedrijven, maar ze hebben in mei en augustus verkoopweekends waar iedereen welkom is. De moeite waard om op z'n minst de website eens te bezoeken. -> kwekerijdezoetewei.be/index.php

Het ontdekken en proberen van onbekende fruitsoorten maakt het kweken van planten leuk en een beetje avontuurlijk. Je hebt ook steeds iets om naar uit te kijken en dat houdt depressies buiten de deur. Kunnen we wel gebruiken in deze tijd.