La Palmeraie

Een veelgehoorde en terechte vraag; kan een palm zomaar zonder risico naast een vijver of zwembad aangeplant worden? In dit artikel duiken we onder in het wortelgestel van de palm om deze vraag te kunnen beantwoorden!

Het wortelgestel

Palmen zijn monocotylen ofwel éénzaadlobbigen en hebben dan ook een ander wortelgestel dan een typische loofboom. Dit uit zich niet alleen in het anders aanpakken van de aanplant zelf maar uiteraard ook in de verdere ontwikkeling van de wortelkluit.

Al bij de kieming ontwikkelt de zaailing zich anders. Uit het zaadje komt een kiemwortel en een coleoptyl waaruit vervolgens het eerste blaadje tevoorschijn komt. Het coleoptyl wordt met halmheffer, wortels die ontspruiten aan de voet van het coleoptyl, rechtgezet en al deels verankerd in de grond. Nadien ontwikkelen de wortels zich verder met speciale functies afhankelijk van hun positie en diepte in de grond. Hierbij verdelen we het wortelgestel, de rhizosfeer, in 4 zones.

Zone I

De ademzone. Deze zone is niet meer dan zo’n 25cm diep en reikt tot maximum 50cm van de stam. We vinden hier zowel primaire als secundaire, geotropische wortels. Met andere woorden, ze worden door de zwaartekracht naar beneden geleid. In deze zone vinden we ook de wortelhals; de overgang van stam naar wortels en de wortelknol.

Zone II

De voedingszone. Het grootste gebied van de rhizosfeer en ook het dichtst beworteld. De zone reikt tussen 90 en 150cm diepte en qua breedte tot net buiten de bladkroon van de palm.

Zone III

De absorptiezone. De exacte ontwikkeling van deze wortelzone is sterk afhankelijk van de soort en van de diepte van het grondwater. Normaliter zit deze zone rond de 150 tot 180cm diep. Deze zone bevat hoofdzakelijk primaire wortels en de worteldichtheid is sterk minder dan in zone 2. Net als in zone 2 gebeurt ook hier de feitelijke opname door de zeer fijne haarwortels.

Zone IV

De ontwikkeling van deze laatste zone hangt volledig af van het grondwaterpeil. In gebieden waar het grondwater hoog staat is er nauwelijks onderscheid tussen zone 3 & 4.

Adventiefwortels

Na verloop van tijd zien we ook bovengronds wortels verschijnen, net aan de voet van de palm. Dit zijn zogenaamde adventiefwortels die ontstaan vanuit de stam en zorgen voor extra stevigheid. Deze kunnen overigens de indruk wekken dat de palm zichzelf omhoog geduwd heeft maar in feite zijn het enkel bijkomende wortels die zichtbaar worden.

Naast de vijver of het zwembad?

Daarmee komen we bij de initiële vraag, kan de palm naast de vijver of het zwembad geplant worden of vormen de wortels een gevaar voor de folie? Het antwoord is ja! Palmwortels zijn niet agressief en zoeken altijd de gemakkelijkste weg. In die zin vormen de wortels in principe dus geen gevaar voor de vijver- of zwembadfolie. “In principe” er van uit gaande dat de palm niet op ondoordringbare grond aangeplant is…!
Voor de twijfelaars volstaat het om eender welke vakantiebrochure open te slaan en te zien hoe grote palmen soms zelfs midden op een zwembadeilandje zijn geplaatst. Het chloorwater is hier veel problematischer dan het wortelgestel zelf.

Wortelsnoei

Vooral bij palmen in kuip kan de vorming van een volledig wortelgestel op termijn voor een ruimtegebrek zorgen waarbij de palm zich uiteindelijk ofwel uit de pot omhoog drukt ofwel de pot zal doen breken. Bepaalde soorten kunnen relatief goed tegen wortelsnoei waarbij er simpelweg een stuk kluit wordt verwijderd om ruimte te winnen. Denk bv aan soorten als Phoenix, Washingtonia, Sabal,..

Verdere informatie:
Hoe moet ik een palm in volle grond aanplanten?
Palmen voor “dummies”

© La Palmeraie